Het VAF blikt terug op een bewogen filmjaar (jaarverslag)

27.04.2021

Met de publicatie van het jaarverslag van 2020 kijkt het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) terug op een bewogen jaar. Na de start van de coronacrisis schakelde het VAF snel, met de lancering van maatregelen en initiatieven om de continuïteit in de sector te garanderen. De Vlaamse regering stelde 6,9 miljoen euro aan middelen uit het Vlaams Noodfonds Corona ter beschikking om ontstane financieringstekorten voor VAF-gesteunde producties en organisaties op te vangen. Ondertussen werd deze ondersteuning aangevuld met de lancering van een Garantiefonds en recent nog met een stevig Relanceplan.

Directeur-intendant Koen Van Bockstal: "Het VAF is zeer erkentelijk dat de Vlaamse regering en meer in het bijzonder minister-president Jambon en minister Dalle de Vlaamse audiovisuele en gamesector met daadkracht van de nodige financiële zuurstof voorzien. Het stelt het VAF in staat om de creativiteit van de sector maximaal te ondersteunen en op korte termijn wordt ook het Vlaamse publiek daar beter van, met films en tv-series om naar uit te kijken."
 
Het jaar 2020 begon sterk voor de Vlaamse film, met prijzen in Rotterdam, Berlijn en Clermont-Ferrand. Midden-maart volgde een bijzonder bruuske wending, toen een groot deel van de wereld in lockdown ging. De gevolgen voor de audiovisuele sector waren aanzienlijk. Filmfestivals werden afgelast, uitgesteld of gingen online, opnames werden stopgezet of uitgesteld, soms voorgoed. Op 13 maart gingen bij ons de bioscopen dicht, eerst tot 30 juni en vervolgens opnieuw vanaf 29 oktober. De tijdelijke heropening tussenin kende vele beperkingen en een bijzonder schaars filmaanbod.
 
De meeste releases van Vlaamse films werden minstens uitgesteld tot de tweede helft van 2021. Een lokale coproductie die de zomer van 2020 wel aandurfde, was de lange animatiefilm Bigfoot Family (productie nWave) die ondanks de beperkte zaalcapaciteit uiteindelijk 128.481 bezoekers registreerde. Het werd meteen de best bezochte lokale film in een korte lijst. Resultaat: de Vlaamse film telde slechts 536.800 bioscoopbezoekers in 2020. 61% van het jaartotaal ging naar tickets voor Vlaamse films die al in 2019 uitkwamen, zoals het door Screen Flanders gesteunde Viva Boma.
 
Films en series werden in 2020 noodgedwongen vooral via televisie en streamingdiensten bekeken. De beschikbare cijfers tonen dat de Vlaamse film een sterkhouder op televisie blijft. In 2020 werden 111 Vlaamse speelfilms en 13 korte films uitgezonden, samen goed voor in totaal 27,2 miljoen kijkers. Daarnaast werden ook 35 door het VAF of Screen Flanders gesteunde series op televisie uitgezonden, in totaal goed voor 81,7 miljoen kijkers. 

Het bewijst dat de discussie over subsidies (of investeringen in creatieve sectoren) best met de nodige voorzichtigheid en nuancering wordt gevoerd. 
 
Het jaarverslag bevat traditioneel een schat aan informatie. Het biedt ook inzicht in de initiatieven en maatregelen die het VAF heeft genomen om de impact van corona in kaart te brengen en de noden te ondersteunen, zowel bij Creatie, Talentontwikkeling en Publiekswerking als bij het VAF/Gamefonds en het economisch fonds Screen Flanders. Veel door het VAF georganiseerde activiteiten verschoven van on-site naar online. Wat dat betekende voor CONNEXT (dat in 2020 vervangen werd door RE>CONNEXT) en de afdelingen Talentontwikkeling en Publiekswerking komt eveneens aan bod.
 
Ten slotte wordt in het jaarverslag voor het eerst een volledig hoofdstuk gewijd aan gender en inclusie, waarin een aantal vrouwelijke makers aan het woord komt en de aanzet wordt gegeven voor een cijfermatige analyse van gendergelijkheid binnen de audiovisuele en gamesector. Uit de cijfers blijkt dat er in alle categorieën van het VAF een opwaartse beweging van vrouwelijk talent wordt vastgesteld, met een nog sterkere stijging op het niveau van de goedkeuringen.
 
Deze cijfers zullen de basis vormen van een gender- en inclusie-aanpak van het VAF voor de sector. Tijdens de sectordag later dit jaar zal dit onderwerp nog meer in detail worden behandeld.

Het volledig verslag kan je hier downloaden.